Het belang van correcte voeding in de fokkerij

Hoe biedt ik een goede ondersteuning tijdens de dracht?

In het begin van de dracht kan je de merrie best onderhouden met een gewoon rantsoen. Dit rantsoen is afgestemd op de arbeid die de merrie op dat moment moet verrichten. Vanaf de achtste maand is het aangewezen om het huidige krachtvoer te vervangen door de 323 Breed mix. Deze mengeling voldoet aan de verhoogde voedingsbehoeften die de merrie heeft. Dit voeder bevat verhoogde hoeveelheden mineralen zoals calcium, fosfor, magnesium, koper, zink en mangaan. Hierbij speelt koper een belangrijke rol in het voorkomen van OCD (OsteoChondrosis Dissecans: een verstoring van het verbeningsproces van kraakbeen naar bot waarbij stukken bot of kraakbeen loskomen). De Breed mix 323 bevat voldoende energie en eiwitten, wat noodzakelijk is voor extra melkgift tijdens de lactatie. Het mineraal koper wordt wel via de placenta doorgegeven aan het veulen, maar zal zeer beperkt in de merriemelk aanwezig zijn. Daarom is het zeer belangrijk dat de merrie voldoende koper opneemt gedurende de laatste 3 maanden van de dracht. Eveneens stijgt de eiwitbehoefte bij hoogdrachtige merries. Goed verteerbare eiwitbronnen zoals sojabonen, luzerne, lijnzaadschilfers en biergist zorgen ervoor dat aan de aminozuurbehoefte voldaan wordt en dat het aminozurenprofiel zo divers mogelijk is.

Wat is een optimaal voeder voor de lacterende merrie? 

Naast het veulen is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan de voeding van de zogende merrie. Let er op dat de merrie in de beginfase niet te snel vermagert. De lactatieperiode vraagt erg veel energie van de merrie. Hierdoor neemt de energie- en eiwitbehoefte toe. Deze toenemende behoefte kan je best invullen met ruwvoer van de beste kwaliteit en extra krachtvoer. Dit voeder laat de melkgift sneller stijgen. Bij het overschakelen van huidig krachtvoer naar de Breed mix 323 is het nodig om voldoende in te mengen en rustig op te bouwen. Jong voorjaarsgras bevat veel energie en eiwitten, wat erg goed is voor de merrie. Hierbij is het belangrijk dat er een geleidelijke overgang is van stal naar weiland. Voorzie de merrie ook zeker van voldoende water. Een lacterende merrie drinkt al snel 50 liter per dag!

Veulens

Na ongeveer 11 maanden vindt de geboorte plaats. Tijdens de dracht en in de eerste periode van het leven van het veulen, is het volledig afhankelijk van de voeding van de merrie. Onmiddellijk na de geboorte is het belangrijk dat het veulen in de eerste 24 uur de biest drinkt. Biest is de eerste melk en bevat erg belangrijke antistoffen die het veulen weerstand geeft. Alleen in de eerste 24 uur kunnen deze belangrijke stoffen de darmwand passeren. Wanneer de merrie weinig, geen of kwalitatief onvoldoende colostrale moedermelk biedt, dan geef je het supplement Horse Colostrum bij. 

Tijdens de eerste maanden zal het veulen al zijn voedingsstoffen binnenkrijgen via de melk van de moeder. Deze melkkwaliteit zal na twee à drie maanden afnemen. Vanaf dan kan je starten met het bijvoeren van de Start mix 303. Dit is een erg smakelijke en vooral licht verteerbare mengeling op basis van lactose, wat zorgt voor een ideale overgang tijdens de speenperiode. Hoe sneller je veulen went aan dit voeder, hoe beter. Dit vermijdt de groeistop die men soms ziet bij het spenen. De Start mix 303 blijf je voederen tot ongeveer de leeftijd van één jaar. Het is een voeder met een focus op smakelijkheid en kwaliteit van de eiwitbron. Voor het veulen zijn deze eiwitten belangrijk bij de aanmaak van hun weefsels.  De Start mix 303 bevat eveneens Johannesbrood en appelpulp, wat de opnamesnelheid verbetert. Het veulen kan niet al zijn voedingsstoffen uit het ruwvoer halen en heeft nood aan de eiwitten, mineralen en vitaminen die in het krachtvoer zitten. Naast dit krachtvoeder is het belangrijk dat het veulen mee gras eet met de moeder. Deze grasvezels zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de darmflora. Naar de winter toe gaat het veulen echt behoefte krijgen aan droog ruwvoeder. 

TIP:  In de beginfase kan je het veulen vrij voorzien van voeder. Zorg er wel voor dat dit in een aparte voederbak zit, zodat de merrie er niet aan kan. De vrije voorziening mag zeker niet meer zijn dan een halve kg per maaltijd.

Vanaf het spenen is het veulen volledig afhankelijk van de voeding die het zelf dient op te nemen. Het rantsoen bestaat best uit onbeperkt ruwvoer in combinatie met krachtvoer. Voldoende ruwvoer zorgt voor de ontwikkeling van de darmflora. Het ideale ruwvoeder voor veulens bevat hogere eiwitwaarde en de vezels in dit ruwvoer zijn best goed verteerbaar.  Dit is nodig om de groei goed te kunnen ondersteunen.  De vezels in het hooi of de voordroog zijn best niet te hard (houterig) zodat het darmstelsel van het veulen deze goed kan verteren. Voldoende ruwvoer zorgt ook voor minder verveling, minder stress, voor een constante productie van speeksel en een goed gevulde maag waardoor de veulens minder snel maagzweren ontwikkelen. Veulens tijdens de speenperiode kunnen immers gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van maagzweren omdat er stress gecreëerd wordt. Geleidelijk spenen en/of spenen op latere leeftijd, kunnen dit stressmoment milderen.

Jonge paarden

Wanneer het paard bijna zijn eerste levensjaar heeft volbracht, kan de overschakeling van de Start mix 303 naar de Grow mix 313 plaatsvinden. Het paard heeft nu 90% van zijn volwassen hoogte bereikt en heeft dus de ergste groeispurt achter de rug. Het gebeurt vaak dat men jonge paarden in de opfok zet met meerdere jonge paarden. Dit sociaal contact stimuleert de ontwikkeling van het paard. Ook hier is het belangrijk om de conditie van de jaarling in de gaten te houden. Het paard kan best voorzien worden van onbeperkt ruwvoer van goede kwaliteit. Weidegang is hiervoor een ideale oplossing. Zo heeft de jaarling de nodige beweging om botten, spieren, pezen en banden te ontwikkelen. 

Vanaf drie maanden na het spenen tot een leeftijd van ongeveer 3,5 jaar voorzie je het jonge paard best van de Grow mix 313. Dit is een mengeling op maat gemaakt voor groeiende, jonge paarden. Het voeder bevat een perfecte vitaminen- en mineralenbalans ter bevordering van een gezonde botontwikkeling. De aanwezige luzernevezels zorgen ervoor dat het voedsel rustig zal worden opgenomen en de spijsvertering gestimuleerd zal worden. De luzernevezels vragen immers meer kauwbewegingen. Belangrijk is dat je maximaal 3,5 kg Grow mix  313 per dag geeft. 

TIP: Je visuele beoordeling primeert bij het bepalen van de hoeveelheid voeder die je voorziet. De riblijn van je paard mag nét zichtbaar zijn. Overgewicht heeft een nadelig effect op de broze botstructuur tijdens de explosieve groei. 

Eens het paard in training komt, kan er gekozen worden een aangepast krachtvoer te geven. Hierbij moet er gekeken worden naar de relatie discipline/ temperament. Bij rustige paarden kan je kiezen voor voeders met meer snelle energie, zoals de Sport mix 312. Bij de meer temperamentvolle paarden kies je beter voor een voeder met minder suikers en dus trage energie, zoals de Sport mix zero 332.